PELOPONNES SAVAŞLARINDA EGE VE KUŞADASI
CELAL KÜÇÜK
-
İkisi de Grek olan Atinalılarla Spartalılar arasında geçen savaşlar THUKYDIDES’ın ‘PELOPONNESOS SAVAŞI’ ve XENOPHON ‘un HELLENIKA adlı eserinde anlatılır. İ.Ö 431’de başlayıp aralıklarla 404’e kadar süren bu savaşlar, Atina’nın yenilgisiyle son bulur. Bu savaşlarda İonia kentleri büyük rol oynarlar. Bunlarla ilgili bazı notlar:
-
PRİENE üzerinde hakimiyet kurmak isteyen Miletoslular ile Samos arasında savaş çıkar, Miletoslular yenilir ve ATİNA ‘dan yardım isterler, Atina Samos’a 40 gemi gönderir, yönetimi devirirler. Buradan kaçan bazı Samoslular Sart’a geçerler Perslerden 700 paralı asker toplar ve Samos’u Atinalılardan geri alırlar. Bunun üzerine Atinalılar da bu kez ünlü PERİKLES komutasında 60 gemi gönderirler , PERİKLES, Samos’u geri alır.
-
MYTILENE/Midilliler Atina’ya karşı ayaklanama hazırlığına başlarlar, Bozcaadalıların bunu Atina’ya bildirmeleri üzerine Atinalılar Midilli’ye 40 gemiyle çıkartma yaparlar, Bozcaadalılar ve Gökçeadalılar Atinalılara yardım ederler.
-
Atinalılar haraç toplaması için LYSIKLES’i 12 gemiyle Anadolu’ya gönderirler. Lysikles MYOUS‘ da (Söke/Avşar) karaya çıkarlar, karadan içlere doğru yürümeğe başlarlar, ATİNA düşmanı olan ANAIA’lıların (Kadıkalesi) yardımıyla KARİAlılar Atina komutanı Lsyikles ve askerlerini öldürürler.
-
Spartalı komutan ALKIDAS Teos/ Myonnesos’e baskın yapar, herkesi öldürtür. Buradan Efes’e gelir. Limana yerleşir, ANAIA’dan /Kadıkalesi bir gurup halk temsilcisi gelir ve ALKIDAS’ı uyarır,
-
“Hellen soyunu Atina’nın boyunduruğundan kurtarmanın yolu, sana kılıç çekmemiş kişileri öldürmek değildir. Bu yörenin halkı istemeye istemeye Atina bağımlılığında kalmaktadır, ama senin bu davranışların süre giderse dostlarınızı da düşman edeceksiniz” derler. Alkidas bu uyarıyı dinler ve tutsak aldığı CHIOS’luları serbest bırakır. EFES ’de kaldığı sürede görür ki Efesliler hiç de SPARTA düşmanı değillerdir.
-
ALKIDAS Efes’ten ayrılır, ama NOTION (Ahmetbeyli), limanında bekleyen Atinalı PAKHES komutasındaki gemiler bunun peşine düşerler, ama bu MORA yarımadasına kaçmayı başarır.
NOT:
1. ANAIA’ya KADIKALESİ demek yanlıştır. Buluntuların çoğu TÜRK kalesine değil. antik döneme; ANAIA’ya aittir, Antik dönem kitaplarındaki adıyla anmanın daha doğru olacağını sanıyorum. Böylece uluslararası bilim dünyası tarafından tanınırlığı artacaktır.
- Peloponnesos: Mora yarımadası: Pelos- Tantalos’un kahraman oğlu+ Nesos-Ada: Pelos halkının adası.
Kaynak
Prof. Bilge Umar; Türkiye Halkının İlkçağ Tarihi 2,1984
CELAL KÜÇÜK
