Milet Okulu, Felsefe ve Söke Belediyesi
Söke ve çevresi ilimizin en eski yerleşimlerinin bulunduğu ender coğrafyalardan birisidir. Burada kurulan ve büyüyen çeşitli medeniyetler önemli bir kültür oluşturmuştur.
Söke çevresinde kurulan önemli antik kentlerden birisi de Milet’tir. Uzun bir dönem etkili olan ve ülkenin bir çok yerinde koloniler kurarak önemli bir liman kenti olan Milet, eğitim ve kültür alanında da öncü olmuştur.
MÖ 6. yüzyılda Milet Antik Kentinde kurulan Milet Okulu, Sokrates öncesi felsefenin önemli bir koluydu. O dönemde felsefenin öncüleri olarak kabul edilen üç düşünür bu okulda yetişti ve daha sonra bilimsel yöntemin temelini oluşturdular.
Milet Okulu, tüm Antik Yunan ve dolayısıyla batı felsefesinin ilk düşünce okulu olarak kabul edilir. Daha sonraki filozoflar bu okuldan çıkanların çığır açan fikirlerinin üzerine inşa ettiler ve bunlara eklemeler yaptılar. Ayrıca etraflarındaki dünyayı anlamak için batıl inançtan ziyade aklı kullanan ilk kişiler bu okuldan yetişen kişilerdi.
Okul temel olarak üç filozoftan oluşuyordu: Thales, Anaximander ve Anaximenes. Hepsi de öncelikli olarak kozmoloji ve dünyanın kökeni ve özüyle ilgileniyordu. Hepsi dünyanın arche adı verilen temel bir elementten oluştuğuna inanıyordu. Hepsi dünyanın arche’sini sırasıyla suya, apeiron’a (sınırsız) ve nous (zihin veya zekâ) tarafından yönetilen havaya atfettiler. Ayrıca buradan Atina’ya giden retorik uzmanı Aspasia’yı da burada yetişen felsefeci olarak unutmamak gerekir.
Bugün, Adnan Menderes Üniversitesi, Efeler Belediyesi ve Türkiye Felsefe Kurumu tarafından Dünya Felsefe Günü nedeniyle bir sempozyum düzenlendi. Sabah ve öğleden sonra gerçekleşen iki oturumda çok sayıda akademik katılımcı, “Eski Çağdan Günümüze Felsefenin Temel Alanları ve Sorunları” üzerinde konuştular. Böyle bir etkinliğin yapılmasına katkı koyan Efeler Belediye Başkanı Anıl Yetişkin’e teşekkür ederiz.
Efes Selçuk Belediye öncülüğünde, Türkiye Tarih Kurumunun katkılarıyla yarın, “Herakleitos Felsefe Günleri” başlıyor. Uzun zamandan beri süregelen bu etkinlikler 3 gün sürecek. Uluslararası arenada etkili olan çok sayıda akademisyen ve felsefeci her yaş grubuna yönelik söyleşi ve atölyeler gerçekleştirecek. “Antik Çağdan Günümüze Etik ve Siyaset” temalı felsefe günlerinde gerçekleşecek olan, “Çocuklarla Felsefe” oturumu çocuklara felsefeyi sevdirmek için çok iyi planlanmış bir etkinlik olarak göze çarpıyor. Bu etkinliğin yıllardır gerçekleşmesini sağlayan Efes Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Şengel’e teşekkür ederiz.
Gelelim felsefenin doğduğu yer olarak kabul edilen Söke’ye. Daha önceki belediye başkanlarına ilçede felsefe konusunda çalışma yapmalarını, hatta bu çalışmalarını Milet Antik Kentinde yapmalarını söylemiştik. Buradan Söke Belediye Başkanı İberya Arıkan’a seslenmek istiyoruz.
Milet, doğal olarak Söke felsefenin merkezidir. Bu nedenle ilçenizde adı her ne olursa olsun Felsefe etkinliği yapılması konusunda çalışmalısınız. Bu tür çalışmalar uzun soluklu olup 2025 yılında gerçekleşecek olan etkinlik için şimdiden ön çalışma yapılması gerekiyor. Miletli Thales, Anaximander ve Anaximenes hatırlanmalı, gelecek kuşaklara doğru olarak aktarılmalıdır.
“Aydınlatıcı çalışmaların en iyisi, tarihtir.” (Sallust)
