ÜLKELERİN SİMGELERİ
Celal Küçük
MİLLİ MARŞLAR
Marş, yürüyüş şarkısı; Lat. Marcare’den gelir. Fr. Marcher yürümek, İng. to march. (İng. “National Anthem”, Alm. “Nationalhymne”, İta. “Inno Nazionale”, Lat. “Hymne.) Marşlar ülkelerin gurur kaynağıdır, yurttaşların kahramanlıklarını anlatan milli duyguları coşturan sözlerle yazılır.
• Dünya tarihinde milli marşların yaygınlaşması 19. yüzyılın 2. yarısında başlar. Dünyada ilk milli marş 1745 yılında İngiltere’de okunur. İngiliz millî marşının sözleri ve müziği Avrupa’da başka ülkeler tarafından örnek alınmış ve Avrupa’nın geneline yayılmıştır (Fransa’nın milli marşı “La Marseillaise”, 1792 yılında Fransız Devrimi sırasında yazılmıştır.)
• Sözsüz olan marşlar da vardır; İspanya “Marcha Real”, Bosna Hersek “Državna himna Bosne i Hercegovine”, Kosova “Europe”, San Marino “Inno Nazionale della Repubblica” marşlarında söz yoktur,
• Türk milli marşı 10 kıta, 41 mısradan oluşur.
• En kısa milli marş, Japon marşı “Kimigayo” yalnızca 11 kelimelidir.
• Dünyanın en uzun milli marşı, Yunanistan’a aittir. 158 kıta, 632 mısralıdır.
• En uzun okunan marş, Uruguay milli marşı 6 dakika okunur. “Himno Nacional de Uruguay” ve 11 kıtalı, 60 mısralı bir metne sahiptir.
• Fransa – “La Marseillaise”: Fransız milli marşı da uzundur. 6 kıta 58 mısralıdır.
BAYRAKLAR
Birçok ülkenin bayrakları küçük işaretler dışında birbirlerine çok benzerler. Ortak kültüre, dine, aynı coğrafyada, aynı tarihi geçmişe sahip ülkelerin bayrakları birbirlerine çok benzerler (Güney Amerika, Slav, Arap, Afrika ülkeleri gibi). Bazı ülke bayrakları aynı renkten oluşurlar ve ortalarındaki simgeyle ayrışırlar.
• Dünyada ülkelerin bayrakları 2 veya daha fazla renklidir. Bugün tek renkli ülke bayrağı yoktur. (Libya’nın sadece yeşil renkli olan bayrağı kırmızı, siyah, yeşille değiştirilmiştir).
• Mısır, Suriye, Irak, Yemen bayrakları yatay olarak aynı kırmızı, beyaz ve siyah renklidir.
• Çad, Romanya, Moldovya, Andorra dikey olarak mavi, sarı, kırmızı renklidirler.
• Avusturya, Letonya, Fransız Polinezyası yatay olarak kırmızı, beyaz renklidir.
• Hollanda, Fransa ve Lüksemburg (mavi daha açık) kırmızı, beyaz, mavi renklidir.
• İrlanda ile Fildişi sahilleri yeşil, beyaz, portakal renklidir.
• Endonezya, Polonya, Monako yatay olarak beyaz ve kırmızıdır.
• Rusya, Slovakya, Slovenya, Sırbistan kırmızı, mavi, beyaz renklidir.
• İtalya ve Meksika yeşil, beyaz, kırmızıdır.
• Kolombiya, Ekvator, Venezüella sarı, mavi, kırmızıdır.
• İngiltere, Avustralya, Yeni Zelanda, Fiji, Tuvalu bayrakları çok benzerler.
• Türkiye haricinde başka ülkelerin de ay yıldızlı bayrakları vardır; Cezayir, Malezya Azerbaycan, Pakistan, Tunus, KKTC, Libya, Moritanya, Özbekistan, Pakistan, Singapur, Türkmenistan, Komorlar.
BAZI ÜLKELERİN SİMGESEL HAYVANLARI
Aslan: Hollanda, Avusturya, İngiltere, Danimarka, İrlanda, Bulgaristan
Kartal: ABD, Almanya, Avusturya, Polonya , Romanya
Kurt: Türkiye, İtalya
Ayı: Çin, Rusya
Horoz: Fransa, Portekiz
Boğa: İspanya
Geyik: İsveç
At: Azerbaycan
Boğa: Macaristan
Baykuş: Yunanistan
NOTLAR
1. Yunanistan milli Marşı Yunan bağımsızlık savaşında yazılmıştır. Marşın sonlarına doğru Türklere karşı düşmanca ifadeler yer alıyor:
“ Ve derin okyanus, işte böyle uğuldasın isterdim. Ve dalgasında boğulsun, her Türk tohumu.” (122. Kıta ?)
2. ABD milli marşında (The Star Sprangled Banner) ırkçı ifadeler vardır: söz yazarı Francis Scott Key kölelik taraftarı ve ırkçı idi. Marşın 3. Kıtası şöyledir:
No refuge could save the hireling and slave
Hiçbir sığınak koruyamaz paralı askeri ve köleyi.